GLOBALLEŞME ÜZERİNE...
“Bugün karşımızda bulunan en temel sorunun, globalleşmenin tüm insanlık için olumlu bir güce dönüştürülmesi olduğuna inanıyoruz. Çünkü, her ne kadar globalleşme çok önemli fırsatlar sunmaktaysa da, sağladığı nimetler günümüzde çok dengesiz bir biçimde paylaşılmakta, külfeti ise yine dengesiz bir biçimde dağılmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin ve geçiş sürecindeki ülkelerin bu temel sorunla baş etmede özel güçlükler yaşadıklarının bilincindeyiz. Dolayısıyla, globalleşme, ancak tüm insanlığı kapsayan ortak bir gelecek kurmaya yönelik geniş kapsamlı ve sürekli çabalarla herkesi kucaklayan ve adil bir sürece dönüştürülebilir. Söz konusu çabalar, gelişmekte olan ülkelerin ve geçiş sürecindeki ülkelerin ihtiyaçlarına cevap veren ve onların etkin katılımı ile formüle edilip uygulanan global ölçekli politika ve önlemleri içermelidir .”
Birleşmiş Milletler, Binyıl Bildirgesi
New York, (6-8 Eylül 2000)
Globalleşme, dünyadaki tüm ulusların çok büyük bir kısmını etkileyen çok boyutlu bir olgudur. Globalleşmenin siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutları bulunmaktadır ve bu süreçlerin her biri yerel, ulusal ve uluslararası ölçekte etkisini her geçen gün daha hissedilir biçimde ortaya koymaktadır.
Globalleşme artıları ve eksileri olan, yeni fırsatlar yanı sıra yeni tehdit ve tehlikeleri de yaratan ve geliştiren bir süreçtir. Globalleşmenin global kaynakların etkin tahsisine yol açarak verimliliği ve ekonomik büyümeyi artırma, dolaysız yabancı sermaye akımlarından yararlanarak ekonomik kalkınmayı gerçekleştirme, serbest ticaretin sunduğu fırsatlardan istifade etme gibi pek çok yararları yanı sıra zenginler ile yoksullar arasındaki gelir dağılımının ulusal ve uluslararası düzeyde bozulması, artan sermaye hareketlerinin ekonomik krizlere yol açması, yoksul ülkelerin zamanla global köyün gettoları haline gelmesi ve çevrenin hızla tahrip olması gibi çok sayıda olumsuz yönü bulunmaktadır.
Global sorunlar tek başına ulusal hükümetlerin başa çıkamayacakları kadar kompleks süreçleri içerir. Ulusal hükümetler, globalleşme sürecinin sağlayacağı yararları gözardı etmemeli, öte yandan globalleşmenin ortaya çıkardığı veya çıkarabileceği potansiyel tehdit ve tehlikelerden korunmak için süratle gerekli önlemleri almalıdırlar.
Globalleşme nihayetinde etkileri ve sonuçları global düzeyde hissedilen bir süreç olduğuna göre uluslararası düzeyde de alınması gereken tedbirler bulunmaktadır. Global sorunlar, yerel ve ulusal çözümler yanısıra global çözümlerin etkin bir şekilde ve kararlılıkla uygulanması ile ortadan kaldırılabilir.
Coşkun Can Aktan & İ Yaşar Vural., Fırsat mı, Tehdit mi? Globalleşme, İstanbul: 2004.
kitap kapağını tıklayınız...
***
Globalleşme, dünyadaki tüm ulusların çok büyük bir kısmını etkileyen çok boyutlu bir olgudur. Globalleşmenin siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutları bulunmaktadır ve bu süreçlerin her biri yerel, ulusal ve uluslararası ölçekte etkisini her geçen gün daha hissedilir biçimde ortaya koymaktadır.
Globalleşme, yirminci yüzyılın son çeyreğinde bilgi ve iletişim teknolojilerindeki ilerlemeler, uluslararası ticaretin önündeki engellerin kaldırılması ve çok uluslu şirketlerin siyasi ve ekonomik gücünün artmasıyla hız kazanmıştır.
Globalleşme artıları ve eksileri olan, yeni fırsatlar yanı sıra yeni tehdit ve tehlikeleri de yaratan ve geliştiren bir süreçtir. Globalleşmenin global kaynakların etkin tahsisine yol açarak verimliliği ve ekonomik büyümeyi artırma, dolaysız yabancı sermaye akımlarından yararlanarak ekonomik kalkınmayı gerçekleştirme, serbest ticaretin sunduğu fırsatlardan istifade etme gibi pek çok yararları yanı sıra zenginler ile yoksullar arasındaki gelir dağılımının ulusal ve uluslararası düzeyde bozulması, artan sermaye hareketlerinin ekonomik krizlere yol açması, vasıfsız işgücünün yaşam kalitesini gerileten acımasız bir kıskaca maruz kalması, yoksul ülkelerin zamanla global köyün gettoları haline gelmesi ve çevrenin hızla tahrip olması gibi çok sayıda olumsuz yönü bulunmaktadır.
Global sorunlar tek başına ulusal hükümetlerin başa çıkamayacakları kadar kompleks süreçleri içerir. Ulusal hükümetler, globalleşme sürecinin sağlayacağı yararları gözardı etmemeli, öte yandan globalleşmenin ortaya çıkardığı veya çıkarabileceği potansiyel tehdit ve tehlikelerden korunmak için süratle gerekli önlemleri almalıdırlar.
Globalleşme nihayetinde etkileri ve sonuçları global düzeyde hissedilen bir süreç olduğuna göre uluslararası düzeyde de alınması gereken tedbirler bulunmaktadır. Global sorunlar ancak, yerel ve ulusal çözümler yanısıra global çözümlerin bulunup uygulanması ile ortadan kaldırılabilir.