( Coşkun Can Aktan ve Özlem Özkıvrak, Devlet mi, Piyasa mı?Ankara: Tosyöv Yayınları, 2000. adlı çalışmadan alıntı)

SAĞLIK: DEVLET HASTANELERİ İLE ÖZEL HASTANELER ARASINDA PERFORMANS KARŞILAŞTIRMASI

Ampirik Bulgular

Prof.Dr.Coşkun Can Aktan ve Araş.Gör. Özlem Özkıvrak

 

Mülkiyet türlerine göre bakımevi maliyet ve fiyat karşılaştırmaları Tablo 28 ve Tablo 29’da sunulmaktadır. Tablo 28, New York’ta bulunan bakımevlerine ilişkin 1969’da yapılan bir ampirik çalışmada bulunan, yatak başına ortalama inşaat maliyetlerini ve Tablo 29 ise Minnesota’ya ilişkin bir bakımevi araştırmasında bulunan aylık ortalama bakımevi ücretlerini ve gün başına maliyetleri göstermektedir (Spann, 1977, 87). Tablo 28’e göre, inşaat maliyetleri kar amacı gütmeyen devlet hastanesinde kar amaçlı hastaneye göre çok daha yüksektir. Tablo 29’daki veriler ise, kar amaçlı hastanelerin kar amacı gütmeyen hastanelerden biraz daha yüksek fiyatlara, ama biraz daha düşük maliyetlere sahip olduğunu göstermektedir.

Genel olarak Tablo 28-29’daki veriler, kar amaçlı bakımevlerinin kar amacı gütmeyenlerden daha düşük maliyetlere sahip olduğunu göstermektedir. Ancak Tablo 28-29’daki maliyetler bakımevlerinin kalite düzeyleri dikkate alınarak düzeltilmediği için, maliyet karşılaştırmaları sadece yaklaşık bir fikir vermektedir (Spann, 1977, 87).

TABLO 28

ABD’nde Bakımevlerinin İnşaat Maliyetleri

 

Yatak Başına Ortalama Maliyet

Yatak Ebadı

Özela

Devletb

300 ve üstü

24.959.00

11.811.00

200-299

19.350.00

9.181.00

1-199

18.230.00

8.888.00

a Arsa maliyetlerini içermez.

b Arsa maliyetlerini içerir.

Kaynak: Robert M. Spann, “Public Versus Private Provision of Governmental Services”, in: Thomas E. Borcharding (ed.), Budgets and Bureaucracts: The Sources of Government Growth, 1977, Duke University Press, s. 87.

TABLO 29

BakımevlerindeAylık Ortalama Ücretler ve Tahmin Edilen Ortalama Maliyetler (1967)

 

Devlet

Devlet Dışındakiler

Aylık Ücret

$ 298.60

$ 270.84

Gün Başına Maliyet

7.47

7.91

Kaynak: Robert M. Spann, “Public Versus Private Provision of Governmental Services”, in: Thomas E. Borcharding (ed.), Budgets and Bureaucracts: The Sources of Government Growth, 1977, Duke University Press, s. 87.

 Tablo 30’da Lindsay’ın 1976’da yayınlanan bir çalışmasında kamu hastaneleri olan Veterans Administration (VA) hastaneleri ile özel vakıf hastanelerinde cerrahi girişim sonrası kalma sürelerini gösteren veriler sunulmaktadır (Bennett and Johnson, 1980, 382). Tablo 30’da görüldüğü gibi, aynı cerrahi prosedür için ortalama kalma süresi, Veterans Administration hastanelerinde özel hastanedekilerden çok daha uzundur. Bennett ve Johnson bu durumu şöyle açıklamaktadır (Bennett and Johnson, 1980, 382) : “Bürokrasilerde, yöneticiler kaynakları gözlenen çıktı ölçülerine göre tahsis ederler. Çünkü tıbbi bakımı doğrudan ölçmek güçtür. Açıktır ki; ciddi hastalığı olmayan bir hastaya bakmak, çok hasta bir kişiye bakmaktan çok daha az masraflıdır. Hasta kaldığı gün başına maliyetleri minimize etmek için, hastalar devlet hastanesinde aynı tıbbi prosedür için özel bir hastanedekinden çok daha uzun tutulabilir. Diğer yandan Lindsay, VA hastanelerinin gün başına maliyetlerinin vakıf hastanelerindekinden önemli ölçüde daha düşük olduğu; bununla birlikte, VA hastanelerinde bakım kalitesinin de özel kuruluşlardakinden çok daha düşük bulunduğu sonucuna varmıştır.”

TABLO 30

ABD’nde 50-64 Yaşındaki Hastalar için Cerrahi Prosedüre Göre Veterans Administration’da (VA) ve Özel Hastanelerde Ortalama Kalma Uzunluğu (Gün)

Prosedür

Kamu Hastaneleri (VA)

Özel Vakıf Hastaneleri

VA / Özel Vakıf Hast.

Kıl Dönmesi

15.7

5.8

2.71

Şeker

19.0

9.0

2.11

Akut Koroner Tıkanıklık

31.5

21.7

1.45

Hemoroit Ameliyatı

15.3

7.1

2.15

Tonsiller ve Adenoidler

6.4

2.4

2.67

Duodenum Ülseri

15.2

6.7

2.27

Apandisit

12.1

6.9

1.75

Kasık Fıtığı

17.1

7.2

2.38

Mide ve Kalınbağırsak İltihabı

11.1

7.7

1.44

Safrakesesi Taşı

26.5

11.9

2.23

İdrar Yolu Enfeksiyonları

11.6

6.0

1.93

Böbrek Taşları

18.6

8.2

2.27

Prostat

22.1

9.7

2.28

Kaynak: James T. Bennett and Manuel H. Johnson, "Tax Reduction Without Sacrifice: Private Sector Production of Public Services", Public Finance Quarterly, Vol. 8, No: 4, October 1980, s. 383.