GENEL OLARAK
SİYASAL REJİMLER
Prof.Dr.Coşkun Can Aktan
Siyasal rejim, bir devlet yönetiminde
egemenliğin kim tarafından ve ne şekilde kullanılacağını belirleyen formel
ve informel kural ve kurumları ifade eder.
Siyasal rejimleri genel olarak;
-katılım ağırlıklı (doğrudan demokrasi),
-temsil ağırlıklı (temsili demokrasi),
olmak üzere iki grupta toplamak mümkündür.
Doğrudan demokrasi, halkın yönetimle
ilgili kararları kendisinin alması ve bunu yine kendisinin uygulaması
demektir. Gerçek yaşamda doğrudan demokrasinin tam anlamıyla uygulanması
kolay değildir. Zira, doğrudan demokrasilerde toplumda her bireyin toplumu
ilgilendiren kararlara ve yapılan uygulamalara bizzat katılımı sözkonusu
olmak olmalıdır. Bunun ise günümüz toplumlarında uygulanma imkanı oldukça
güç ve hatta imkansızdır.
Temsili demokrasiler ise halkın kendisini
yönetecek temsilcilerini seçmesi ve onlara yönetme yetkisini devretmesi
anlamına gelmektedir.
Günümüzde uygulanma imkanı oldukça güç ve
hatta imkansız olan doğrudan demokrasiler bir tarafa bırakılırsa temsili
demokrasileri; parlamenter rejim, başkanlık rejimi, yarı-başkanlık rejimi ve
meclis hükümeti sistemi olmak üzere dört gruba ayırmak mümkündür.
|