İyi yönetişim; devlet yönetiminde temsil, katılım ve denetimin, etkin bir sivil toplumun, hukukun üstünlüğünün, yerinden yönetimin, yönetimde açıklık ve hesap verme sorumluluğunun, kalite ve ahlakın, kurallar ve sınırlamaların, rekabet ve piyasa ekonomisi ile uyumlu alternatif hizmet sunum yöntemlerinin ve nihayet dünyada gerçekleşen dijital devrime (yeni temel teknolojilerdeki gelişmelere) uyumun mevcut olduğu bir siyasal ve ekonomik düzeni ifade etmektedir.

İyi yönetişim olmaksızın ideal bir demokrasiden söz edilebilmesi mümkün değildir. Demokrasinin üç temel özelliği; temsil, katılım ve denetimdir. Halkın, temsilcilerini seçme özgürlüğünün bulunduğu, yönetime aktif olarak katılabildiği ve temsilcilerinin karar ve eylemlerini denetleyebildiği bir siyasal düzen ancak demokrasi olarak adlandırılabilir. Yönetilenler (halk) ile yöneticiler arasında yakın bir iletişimin daima mevcut olması gerekir. Yönetim ve iletişim, birbirlerinden ayrılamayacak iki kavramdır. Son yıllarda yaygın olarak kullanılmaya başlanan “governance“ kavramı, yöneticiler ile yönetilenler arasındaki iletişimin önemini ortaya koyması açısından değer taşımaktadır.

“İyi yönetişim“ kavramının içerisinde diyalog ve uzlaşma yeralmaktadır. Halk, önce hür iradesi ile mutabakata (consensus) dayalı olarak temsilcilerini seçebilmeli (siyasal katılım ve temsil), onlara bu şekilde yönetme hakkını vermeli (temsili vekalet), yöneticiler ile yakın bir iletişim içerisinde bulunarak kamusal kararlara katılabilmeli (yönetime katılma) ve yöneticilerin güç ve yetkilerini kötüye kullanmamaları için onları kontrol (denetim) edebilmelidir. İşte gerçek demokrasi, ideal devlet ve iyi yönetişim için bu anahtar kavramların varlığı ve işlerliği gereklidir.

Şüphesiz, halk ile temsilcileri arasında iletişimin (siyasal katılmanın) varlığı demokrasi için yeterli değildir. Halk aynı zamanda yöneticilerin karar ve eylemlerinin hukuka uygunluğunu da kontrol edebilme hakkına sahip olmalıdır. Devletin meşruiyyeti için mutabakat kadar, siyasal gücün denetimi ve sınırlandırılması da önem taşır. Siyasal gücün sınırlandırılmadığı bir siyasal düzen artık demokrasi olmaktan çıkar ve keyfiyet rejimine dönüşür.

Eğer demokrasiyi gerçekten oluşturmak istiyorsak mutabakata, diyaloga, uzlaşmaya, katılım ve iletişime, yani iyi yönetişime önem vermek zorundayız.

İyi yönetişim konusunda akademik literatürün zenginleşmesine paralel olarak yönetişim kalitesinin ölçülmesine yönelik ampirik araştırmaların son yıllarda sayıca arttığını gözlemlemekteyiz. Uzmanların yaptıkları araştırmalara göre yönetişim kalitesinin daha iyi olduğu ülkeler, ekonomik kalkınma ve refah göstergeleri (kişi başına milli gelir, bebek ölüm oranları, yetişkinlerde okuma yazma oranı vs.) yönünden daha iyi bir konumda bulunmaktadırlar.

Bu web sayfasında tüm bu özetlediğimiz konular hakkında bilgi ve verilere ulaşabileceksiniz.

Coşkun Can Aktan'ın bu konuda yazılmış makalelerini download edebilirsiniz.

İDEAL DEVLET VE İYİ YÖNETİM

http://www.sobiad.org/ejournals/dergi_hia/arsiv/2015/aktan_iyi_yonetim.pdf

 

GLOBAL SORUNLARLA MÜCADELEDE İYİ YÖNETİM

http://www.sobiad.org/ejournals/dergi_sbd/arsiv/2016_1/aktan_kitap_iyi_yonetim.pdf

 

ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK ve DEĞİŞİME KARŞI PASİF DİRENÇ

http://www.sobiad.org/ejournals/dergi_sbd/arsiv/2016_2/aktan_yay_ogren%C4%B1lmis_caresizlik.pdf

 

TÜRKİYE’DE STATÜKO ve DEĞİŞİME DİRENÇ

http://www.sobiad.org/eJOURNALS/dergi_YBD/arsiv/ybd-2016/aktan_yay_turkiye_degisim.pdf

 

ORGANİZASYONEL DEĞİŞİMDE İKİ FARKLI KÜLTÜR: DEĞİŞİM KÜLTÜRÜ ve DEĞİŞİME DİRENÇ KÜLTÜRÜ

http://www.sobiad.org/eJOURNALS/dergi_YBD/arsiv/ybd-2016/aktan-yay_degisim_kultur.pdf

 

 

İyi Yönetişim (Good Governance) Kavramı  
İyi Yönetişimin Temel Unsurları ve Özellikleri  
İyi Yönetişim İçin İlkeler  
Yönetişim Kalitesi (Ülkelerarası Mukayese)  
İyi Yönetişim ve Demokrasi  
İngilizce ve Türkçe İnternet Kaynakları  
 

© C.C.Aktan, 2002

Tüm hakları saklıdır. Bu web sayfasında Prof.Dr. C.Can Aktan tarafından yazılan "İyi Yönetişim" başlığını taşıyan çalışmanın bir bölümü sunulmaktadır. Sözkonusu araştırma 2002 yılında Kalite Derneği (KalDer) tarafından düzenlenen 7. Toplam Kalite Yönetimi Makale Yarışmasında mansiyon ile ödüllendirilmiştir. Bu web sayfasındaki bilgilerden yararlanıldığında bilimsel araştırma etik ilkeleri gereğince kaynak gösterilmesi gerekir.  Bu web sayfasındaki metinlerin tamamı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası hükümleri gereğince yazılı izin alınmaksızın hiç bir şekilde kullanılamaz.