Ülkemizde radikal bir değişime ihtiyaç olduğunu ve bu değişimin başlangıç yerinin devlet olduğunu bir kez daha ve altını çizerek belirtmek gerekir. Bugün kamu ekonomisinin ve kamu yönetiminin içinde bulunduğu sorunlar "devletin yeniden inşası projesi" adı altında kapsamlı bir reformun süratle uygulanması ile mümkündür. Merkezi yönetimden yerel yönetimlere; KİT'ler'den BİT'lere (Belediye İktisadi Teşebbüslerine); eğitim hizmetlerinden, sağlık ve sosyal güvenlik hizmetlerine kadar bir çok toplumsal dönüşüm projesinin daha fazla zaman kaybetmeden gerçekleştirilmesi gereklidir.

Buraya kadar anlattıklarımız üzerinde toplumun hemen her kesiminin görüş birliği içinde olduğunu söylemek mümkündür. Sorun bu radikal toplumsal dönüşüm projelerinin nasıl uygulanacağı ve dönüşümün önündeki engellerin nasıl aşılacağıdır.

Hemen belirtelim ki, radikal değişimi gerçekleştirmenin mucizevi bir formülü yoktur. Değişimi başarmak için en başta planlı ve sistematik adımlar atmak, inançlı ve kararlı olmak gerekir. Radikal değişim her zaman cesaret ister.

Kanaatimizce ülkemizde toplumsal dönüşümü gerçekleştirmek için en başta  değişimin ne şekilde yönetileceğine ilişkin bir  planın oluşturulması gerekir. Bu çerçevede ileriki açıklamalarımızda ele alacağımız değişim mühendisliği ve stratejik yönetim tekniklerinden mutlaka yararlanılması gerekir. 

Toplumsal dönüşümü gerçekleştirebilmenin  iki temel şartı vardır:

Toplumsal irade ve istek oluşumu.

      Siyasal irade ve isteğin bulunması.

Bu iki temel şart olmaksızın radikal bir toplumsal dönüşümü gerçekleştirmek olanaksızdır. Bu iki şart olmaksızın demokratik bir "değişim devrimi" gerçekleştirilemez.   Diktatoryal bir radikal değişim belki gerçekleştirilebilir; ancak bunun arzu edilmez olduğunu söylemeliyiz.  Özetle, değişimin gerekli olduğuna halkın inanması ve değişimi desteklemesi gerekir. Bunun için demokratik ülkelerde sivil toplum kuruluşlarının desteğine gerek vardır.  İkinci şart, siyasal irade ve isteğin mevcut olmasıdır.  Hükümetlerin radikal bir değişimin gerekli olduğuna inanmaları ve bunu gerçekleştirmek konusunda samimi ve cesur olmaları şarttır.

Ülkemizde radikal  bir dönüşümü gerçekleştirebilmek için bu iki temel şartın varlığı yanısıra şu temel aşamaların da önemli olduğunu düşünüyoruz:

Bilgi. İlk aşamada değişimin niçin gerekli olduğu ve nasıl yönetilebileceği konusunda bilgiye ve vizyona  sahip olunmalıdır.

Kararlılık. İkinci aşamada, değişimi gerçekleştirmek yönünde kararlı, samimi ve cesur olunmalıdır. Değişimi başarmak için misyon gereklidir.

Değişimin Planlanması. Üçüncü aşamada değişim stratejisinin oluşturulması gereklidir.

Değişim Projelerinin  Uygulanması. Son aşamada ise stratejiye uygun olarak belirlenen aksiyon planları süratle uygulanmalıdır.

Bu son iki aşamada yapılması gerekli işlemler ve atılması gerekli adımlar Şekil-8 üzerinde gösterilmiştir.  Kanaatimizce ülkemizde radikal dönüşüm projelerinin gerçekleştirilmesinde başarı şansı değişimi iyi planlamaktan ve süratle uygulamaktan geçmektedir. Bu konuda atılması gerekli adımların başında değişimi yönetecek bir  laboratuvarın oluşturulması ve değişimi yönetecek bir liderin bulunması  gelmektedir. Yapılması gerekli işlemler Şekil-VII.2 üzerinde ayrıntılı olarak gösterilmiştir.

Not: Şekiller için aşağıdaki orijinal kaynağa müracaat ediniz.

 

---

Kaynak: C.Can Aktan, Değişim Çağında Devlet, Çizgi Kitabevi, 2003 adlı kitaptan alıntılarla hazırlanmıştır.