gears.gif (9873 bytes)

KAL-DER ULUSAL KALİTE ÖDÜLÜ KOBİ KATEGORİSİ   HAKKINDA BİLGİLER

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ulusal Kalite Ödülü'nde kullanılan "Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler için Mükemmellik Modeli" dokuz kriterden oluşmuştur. Esnekliği ve gelişmeye açık yapısı modelin üstün tarafını oluşturmaktadır. İki bölüm halinde ayrılması hem anlaşılmayı ve yorumlamayı kolaylaştırmakta, hem de değerlendirmeyi basitleştirmektedir.

 

· Girdiler (Etkenler) tarafında, yönetimin ve çalışanların işleri yapma biçim, teknik ve araçlarını anlatan faktörler, dolayısıyla işin nasıl yapıldığı, sonuçlara nasıl ulaşıldığı sorusunun cevabı bulunur.

 

· Sonuçlar tarafında, girdilerdeki faaliyetler sonucunda neler elde edildiği, hangi sonuçlara ulaşıldığı bulunur.

Bu iki bloklu ayrım ve bunun getirdiği değerlendirme sistemi ödül modelini akademik bir çalışma olmaktan çıkartarak, kuruluşların bütününü (tüm süreç, saha ve faaliyetlerini) temsil eder hale getirmiştir. Elde edilen sonuçların iyi bir şekilde analizi, hangi yaklaşımlarda iyileştirmeye ihtiyacımız olduğunu ortaya koyacaktır. Aynı zamanda modelin detaylı ve koşullandırıcı tanımlarla sınırlandırılmamış olması, uygulayacak kuruluşların kendi koşul ve ihtiyaçları doğrultusunda gerekli yorum ve değişiklikleri yapabilmelerine olanak tanımaktadır. Böylece modelin kendisi de sürekli olarak gözden geçirilmiş olmakta ve kullanan kuruluşlardan, değerlendiricilerden gelen bilgilerle iyileştirilebilmesi ve güncelleştirilmesi sağlanabilmektedir. KOBİ'ler için geliştirilmiş model, diğer modele göre kapsam olarak daha daraltılmakla birlikte temel felsefe korunmuştur.

KOBİ'ler için Mükemmellik Modeli

KOBİ ödül kategorisi çalışan sayısı 250'nin altında olan kuruluşlara açıktır. Değerlendirme sırasında Mükemmellik Modeli'nin 9 kriteri kapsamında 22 alt kriter göz önünde bulundurulur. KOBİ kategorisinde kalite ödülüne başvuran kuruluşların 40 sayfalık bir başvuru dokümanı hazırlamaları gerekir.

Modelde 9 kriter ve yirmi iki alt kriter bulunmaktadır. Bir tarafta beş kriterden oluşan "Girdiler" , diğer taraftada dört kriterden oluşan "Sonuçlar" kriterleri bulunmaktadır. Başvuracak kuruluşlar Yönetim Sistemi’nin nasıl çalıştığını "Girdiler" kriterlerinin içinde anlatacaktır. "Sonuçlar" kriterleri ise kuruluşun faaliyetleri dolayısıyla etkilenen bütün kesimleri ayrı ayrı ele almıştır. Müşteriler "Müşterilerin Tatmini" kriterinde, çalışanlar "Çalışanların Tatmini" kriterinde, genel olarak bütün toplum "Toplum Üzerindeki Etki" kriterinde, hissedarlar ile her türlü hak ve menfaat sahipleri ise "İş Sonuçları"nda irdelenmektedir.

Başvuruların puanlandırılabilmesi için her kriterin yüzde olarak verilmiş bir ağırlığı vardır. "Girdiler" ve "Sonuçlar" kriterleri eşit ağırlıktadır.

Girdiler kriterleri kendi içlerinde eşit ağırlıklı olan çeşitli alt kriterlere ayrılmıştır. Başvuran kuruluş her alt kritere ilişkin çalışmalarını belirtmelidir. Bu kriterlerin değerlendirilmesinde iki önemli ölçüt vardır:

Yaklaşım : Kuruluşun alt kriterde değinilen konulara yönelik yöntemlerini incelemektedir. Gözönünde tutulması gereken noktalar:

Kullanılan yöntem, araçlar ve tekniklerin uygunluğu,

Yaklaşımın sistematik ve önleyici olması,

Etkinliğin gözden geçirilmesi,

Gözden geçirme sonucu iyileştirme faaliyetlerinin uygulanması,

Yaklaşımın günlük işlevlere entegre olma derecesi.

Yayılım : Yaklaşımların ne derecede uygulamaya entegre olduğunu incelemektedir. Yaklaşımın uygun ve etkin uygulanması gözönünde tutulmaktadır:

Sonuçlar kriterleri de kendi içlerinde ikişer alt kritere ayrılmıştır. Bu alt kriterlerde de başvuran kuruluştan yıllar bazında sonuç eğrilerini vermeleri istenmektedir. Bu eğrilerde ulaşılan sonuçların iç hedeflerle, rakiplerle ve "sınıfında en iyi" kuruluşlarla karşılaştırmaları görülebilmelidir. Ayrıca sunulan sonuç setinin kapsam’ının da yeterli olması, bütün saha ve faaliyetleri içermesi gereklidir.

Başvuru ve Değerlendirme Süreci


Planlanan KOBİ ödül sürecinde ödüle başvuracak kuruluşların her yıl duyurulmuş olan tarihe kadar Başvuru Formunu Kalite Ödül Yürütme Komitesi’ne (KÖYK) göndermesi beklenmektedir. 40 sayfalık başvuru dokümanı ise ayrıca gönderilebilir.

Kalite Ödülü Süreci TÜSİAD ve KalDer Yönetim Kurulları adına Kalite Ödülü Yürütme Kurulu (KÖYK) tarafından yönetilir. Başvurular, KÖYK tarafından belirlenmiş,Mükemmellik Modeli ve değerlendirme süreci konusunda eğitilmiş değerlendiricilerden oluşan 5-7 kişilik ekipler tarafından değerlendirilir. Değerlendirme ekipleri tarafından her bir başvuru için ayrı bir değerlendirme raporu hazırlanır ve KÖYK'e sunulur. KÖYK, bu raporlar doğrultusunda hangi kuruluşlara saha ziyaretine gidileceğine karar verir.

Saha ziyaretleri Eylül ayında yine 5-7 kişiden oluşan değerlendirme ekipleri tarafından gerçekleştirilir. Her ekipte, ön değerlendirme aşamasındaki değerlendiricilerin yanı sıra, ilk aşamada görev almamış deneyimli değerlendiriciler de bulunur.

Saha ziyareti sonrasında hazırlanan raporlar KÖYK tarafından incelenerek,sonuçlar Kalite Ödülü Jürisine sunulur. Jüri, Kalite Başarı Ödülü ve Kalite Büyük Ödülü kazanan kuruluşları belirler.

Bütün başvuranlara ön değerlendirme veya saha ziyareti sonrasında birer geri bildirim raporu gönderilir. Değerlendirme ekiplerinin hazırladığı geri bildirim raporunda başvuran kuruluşun kuvvetli yönleri ile iyileştirmeye açık alanları belirtilir. Böylece kuruluş, bağımsız değerlendiricilerin hazırladığı ayrıntılı bir değerlendirme elde etmiş ve kendisini daha ileri götürebilmek önemli bir fırsat yakalamış olur.

Kaynak: Ayrıntılı Bilgi İçin Kal-Der’in Web Sayfasını Ziyaret Ediniz: http://www.kalder.org.tr

alum.gif (736 bytes)

© 2001, C.C.Aktan