1. BAŞBAKANLIK DIŞ TİCARET
MÜSTEŞARLIĞI Dahilde İşleme İzin Belgesi : İhraç
edilecek ürünün bünyesinde kullanılacak hammadde, yardımcı madde ve ambalaj
maddelerinin gümrük vergisiz olarak ithal edilmesi için, İhracat Genel
Müdürlüğü’nden alınması gereken belgedir.
Hariçte İşleme İzin Belgesi : Serbest dolaşımdaki eşyanın işlenmek
üzere Türk gümrük bölgesinden geçici olarak üçüncü ülkelere gönderilmesini
teminen İhracat Genel Müdürlüğü’nden alınması gereken belgedir.
Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak Hizmetler :
Yurtdışında inşaat, tesisat ve montaj işi alan müteahhitlerin bu işlemlerle ilgili
vergi, resim ve harç istisnası talepleri gerekli belgelerle birlikte İhracat Genel
Müdürlüğü’ne yapılır.
Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat : İhraç talepleri İhracat Genel
Müdürlüğü’ne yapılır.
Yurtdışı Fuar ve Sergilere Katılma : "Yeterlilik Belgesi" veya
"Geçici Yeterlilik Belgesi" alınması zorunludur. Bu belgeler için başvuru
İhracat Genel Müdürlüğü’ne yapılır.
Standart Kontrol Belgesi : İhraç konusu malların, yürürlükte olan denetim
tüzükleri ile uygulamada bulunan zorunlu standartlara uygun bulunduğunu ve ihraç
edebilecek nitelikte olduklarının Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın Taşra
Teşkilatı bünyesindeki Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenlikleri’nden alınan
“Standart Kontrol Belgesi” ile temini gerekmektedir.
Serbest Bölgelerde Dış Ticaret Faaliyeti : Bir ülkenin siyasi sınırları
içinde, fakat gümrük sınırları dışında kalan, sınai ve ticari faaliyetleri her
türlü vergi, resim ve harçtan muaf olan bölgelerdir. Türkiye ile serbest
bölgelerimiz arasındaki ticaret dış ticaret rejimine tabidir. Ancak, serbest
bölgelerimiz ile diğer ülkeler arasında dış ticaret rejimi uygulanmaktadır.
Serbest Bölgelerde faaliyette bulunmak için Dış Ticaret Müsteşarlığı
Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’nden Faaliyet Ruhsatı Alınması gerekmektedir.
Bazı Kimyasal Maddelerin İhracatı : İhraç talepleri İhracat Genel
Müdürlüğü’ne yapılır.
Devlet Yardımları : Üretim ve pazarlama aşamasında verilecek yardım
programlarına ilişkin Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararları, 1 Haziran 1995 tarih
ve 22300 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
AR-GE Faaliyetlerinin Desteklenmesi : Sanayi kuruluşlarının, araştırmaya
ve yeni ürün ile üretim yöntemi ve teknolojisi geliştirmeye yönelik projelerinin
uluslararası kurallara uygun olarak desteklenmesidir.
Çevre Maliyetlerinin Deseklenmesi : Ülkemizin uluslararası pazarlarda
karşılaştıkları çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata
uyulması amacıyla kalite güvence sistemi belgeleri ile CE işaretinin alınması
durumunda Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere (KOBİ), devlet desteği
sağlanmasıdır.
Pazar Araştırması Desteği : Yeni ihraç pazarları yaratmak ve geleneksel
pazarlarımızda pazar payımızı artırmak amacıyla KOBİ’lere yönelik devlet
desteği sağlanmaktadır.
Bu devlet desteğinden mal üretimi ve ticareti ile iştigal KOBİ’ler
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) ile sanayi sektöründeki üretici dernekleri
yararlanabilmektedir.
Yurtdışı Ofis-Mağaza İşletme ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi :
Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan şirketlerin pazar potansiyellerini
realize ederek pazar paylarını artırması ile ürünlerimizin geniş çaplı ve uzun
süreli tanıtımının yapılmasını teminen yurt dışında mal ticaretine yönelik
faaliyette bulunacak şirket kurmaları, depo-mağaza açmaları ve işletmelerinden
doğacak giderlerinin uluslararası kurallara göre devlet tarafından
karşılanmasıdır.
Yurtdışında Düzenlenen Fuar ve Sergilere Milli Düzeyde veya Bireysel
Katılımının Desteklenmesi : Yurt dışında düzenlenecek fuar ve sergilere
katılınarak ihraç ürünlerimizin yurt dışında tanıtımı amacıyla gerekli
desteğin sağlanmasıdır .
Uluslararası Nitelikteki Yurtiçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi
:Uluslararası nitelikteki yurt içi ihtisas fuarlarının dış tanıtımının
sağlanması ve uluslararası düzeyde katılımın artırılması amacıyla DTM’ce
gerekli desteğin sağlanmasıdır.
Eğitim Yardımı : KOBİ ve SDŞ’lerin verimliliklerini artırarak dış
ticarette rekabet edebilir mal üretmelerini kolaylaştırmak, elemanların niteliklerini
artırmak ve dünya pazarlarına açılmalarını sağlamak amacıyla yönetici ve
çalışanlarına yönelik eğitim faaliyetlerinin desteklenmesidir.
İstihdama “Yol Açma” Yardımı : KOBİ’lerin verimliliklerini artırmak
dış ticarette rekabet edebilmelerini sağlamak amacıyla nitelikli eleman istihdam
etmelerinin sağlanmasıdır.
Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları : Bazı tarım
ürünlerinin ihracatında, ihracatı müteakip Destekleme Fiyat İstikrar Fonu’ndan ABD
Doları karşılığı Türk Lirası olarak ihracat iadesi ödenmesi veya bazı tarım
ürünleri ihracatında T.C.Merkez Bankası tarafından ihracatçı adına açılacak
hesap ile firmaların bazı giderlerinin mahsup edilebilmesidir.
Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Tanıtım ve Tutundurması
ile Türk Malı İmajının Yerleştirilmesine Yönelik Faaliyetlerin Desteklenmesi:
Türkiye’de kendi unvan ve/veya markasıyla ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan
şirketler ile Sektörel Dış Ticaret Şirketileri (SDŞ)’nin uluslararası pazarlarda
ürünlerine Türk malı imajı ve marka oluşturmak amacıyla yurtdışında yapacakları
marka tescili dahil tanıtım ve tutundurma ile Türk malı imajının yerleştirilmesine
yönelik faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları giderlerin uluslararası kurallara göre
devletçe karşılanmasıdır.
2. BAŞBAKANLIK GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI (Gümrük
İdaresi ve Posta Gümrükleri)
Gümrük İşlemleri : İhracatçının, Gümrük Beyannamesini ihracatçı
birlikleri veya gümrük idarelerinden temin edip, doldurarak ihracatçı birliklerine
onaylatması gerekmektedir. Gümrük Beyannamesi ve ticari fatura ile birlikte ihraç
konusu ürüne, ihracat şekline ve ihracatın yapılacağı ülkeye göre değişebilen
belgelerle ilgili çıkış gümrüğüne başvurulur. İhraç konusu malın gümrük
beyannamesinde belirtilen hususlara uygunluğunun tesbiti için muayenesi yapılır.
Muayene işleminin tamamlanması, malın yüklenmesi ve sonrasında gümrüklere
gönderilmesiyle işlemler tamamlanır.
Bedelsiz İhracat : Bedelsiz ihracat konusu malların değeri 10 000 $’dan az
ise, “Bedelsiz İhracat Formu” doldurulmak suretiyle Gümrük İdareleri veya Posta
Gümrüklerine başvurulur.
Vize İşlemleri : İhracatçılar, ATR Belgesini ve EUR. 1 Dolaşım
Sertifikasını bağlı bulundukları odalardan aldıktan sonra, bu belgelerin gümrük
idarelerince vize ettirilmesi gerekmektedir.
GSP Formu (Form A) : Türkiye’ye Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi
(GSP) kapsamında tavizli gümrük vergisi uygulayan ülkelere (ABD, Kanada, Avustralya,
Japonya, Yeni Zelenda ve Rusya Federasyonu) yapılan ihracatta kullanılan bir formdur.
3. MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI
Harp, Silah ve Mühimmatı İhracatı : "Türkiye’de Harp Silahı ve
Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolu Hakkında Kanun”
çerçevesinde harp, silah ve mühimmatı (Spor ve av tüfekleri hariç) ihracatında ön
izin alınması gerekmektedir.
4. MALİYE BAKANLIĞI (Gelirler Genel Müdürlüğü ve
Vergi Daireleri)
İhracatta KDV İadesi (İhracat İstisnası) : İhracatçı 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanunu ile KDV Tebliğleri ve Bakanlar Kurulu Kararları’na uygun
olarak ihracatta KDV istisnasından yararlanabilmektedir.
"İhracat İstisnası” veya İhracat Kaydıyla Mal Teslimleri”
nedeniyle mükelleflerin ibraz etmeleri zorunlu belgeler:
-Gümrük Beyannamesinin aslı veya noterce onaylı örneği.
-İhraç edilen mallarla ilgili alış ve satış faturalarındaki bilgileri
içeren ve mükelleflerce tasdik edilmiş bulunan listelerdir.
Bu belgelerin tümü tescil edilmiş olan verginin terkini için de
aranmaktadır.
5. SAĞLIK BAKANLIĞI
Afyon ve Haşhaş Kellesi İhracatı : Uyuşturucu Maddelerin Mukarebesi
Hakkında Kanun çerçevesinde afyon ve haşhaş ihracatında ön izin alınması
gerekmektedir.
Uyuşturucu Maddelerin İhracatı : 1972 tarihli protokolle değiştirilen 1961
tarihli “Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi”, 1971 tarihli “Psikotrop Maddelere
İlişkin Sözleşme” ve 1988 tarihli “Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı
Trafiğinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” kapsamındaki
malların ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
6. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
Uluslararası Orijin ve Bitki Sağlık Sertifikası : Bitki ve bitkisel ürün
ihracatçısının “Uluslararası Orijin ve Bitki Sağlık Sertifikası”nı
Bakanlığa bağlı Tarım İl Müdürlüklerinden temin etmesi gerekmektedir.
Hayvansal Ürünlerle İlgili Sağlık Sertifikası : İhracatçının canlı
hayvan, hayvansal maddeler ve deniz ürünleri ihracatında Sağlık Sertifikalarını
Bakanlığa bağlı Tarım İl Müdürlüklerinden temin etmesi gerekmektedir.
Gübre İhracatı : Kimyevi gübreler hariç gübre ihracatında ön izin
alınması gerekmektedir.
Tohum İhracatı : "Tohumlulukların Tescil Kontrol ve Sertifikasyonu
Hakkında Kanun” gereği orman ağaçları tohumları hariç, tohum ihracatında ön
izin alınması gerekmektedir.
Su Ürünleri İhracatı : Su ürünlerinden, su ürünleri avcılığını
düzenleyen esaslar çerçevesinde avlanması yasak olan cins ve nitelikteki su ürünleri
(sülükler dahil) ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
Yarış Atları İhracatı : Islahı Hayvanat Kanunu çerçevesinde yarış
atlarının ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
Yem İhracatı : Yem Kanunu çerçevesinde Kanun kapsamına giren yem
ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
Zirai Mücadele İlaç ve Aletleri : Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu
çerçevesinde zirai mücadele ilaç aletlerinin ihracatında ön izin alınması
gerekmektedir.
Veteriner İlaçları İhracatı : 1262 Sayılı İspençiyarı ve Tıbbi
Müstahzarlar Kanununa yeniden Bazı Hükümler İlavesine Dair 3490 Sayılı Kanun
çerçevesinde veteriner ilaçlarının ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
Doğal Çiçek Soğanları İhracatı : İhracat Rejim Kararı çerçevesinde
ihracat amacıyla doğadan elde edilmesi kontenjanla veya başka herhangi bir kayıtla
sınırlandırılan doğal çiçek soğanlarının ihracatında ön izin alınması
gerekmektedir.
Damızlık Büyük ve Küçük Baş Hayvan İhracatı : İhracat Rejim Kararı
çerçevesinde damızlık büyük ve küçük baş hayvan ihracatında ön izin alınması
gerekmektedir.
7. ORMAN BAKANLIĞI
Av Hayvanları İhracatı :Yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, sansar, porsuk
ile yılanlar, kaplumbağa, kertenkelelerin canlı ve cansız halde ve bunların
tanınabilir parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon ürünlerin ihracatında ön izin
alınması gerekmektedir.
8. ÇEVRE BAKANLIĞI
Tehlikeli Atıkların İhracatı : "Tehlikeli Atıkların Sınırlar
Ötesi Taşımınının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi”
kapsamındaki malların ihracatında ön izin alınması gerekmektedir.
9. TÜRKİYE ŞEKER FABİKALARI A.Ş. GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
Şeker İhracatı : Şeker Kanunu çerçevesinde ihracatında ön izin
alınması gerekmektedir.
10. İHRACATÇI BİRLİKLERİ
Gümrük Beyannamesinin Temini ve Onaylatılması : İhracatçının, ihracat
yapabilmesi için, gümrük beyannamesini ihracatçı birlikleri veya gümrük
idarelerinden temin edip, doldurarak ihracatçı birliklerine onaylatması gerekmektedir.
Kayda Bağlı İhracat : İhracat Yönetmeliği’nin “Kayda Bağlı İhracat
Listesinde” yer alan ürünlerin ihracatı için gümrük beyannamesi ile birlikte
kayıt için ilgili ihracatçı birliklerine müracaat edilir.
Konsinye İhracat : Gümrük Beyannamesi ile birlikte izin için ilgili
ihracatçı birliklerine müracaat edilir.
Kredili İhracat : Mal cinsi, ödeme planı ve süresini içeren satış
sözleşmesinin aslı ve tercümesi ile birlikte ihracatçı birliklerine müracaat
edilir.
Bedelsiz İhracat : Bedelsiz İhracat konusu malların değeri 10 000 $’dan
fazla ise, “Bedelsiz İhracat Formu” doldurmak suretiyle ihracatçı birliklerine
başvurulur.
Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla Yapılacak İhracat : Bağlı Muamele
talepleri gerekli belgelerle birlikte ihracatçı birliklerine yapılır.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Ambargo Kararları Uyarınca
İhracatın Denetime Tabi Olduğu Ülkelere Yapılacak İhracat : Irak’a yönelik gıda,
ilaç ve tıbbi malzeme ihracı serbest olup, ilgili ihracatçı birliklerine bilgi vermek
gerekmektedir. Libya’ya BM Güvenlik Konseyinin 883 Sayılı Kararı ile bazı malların
satılması veya sözkonusu malların üretimi veya bakımı için kullanılacak her
türlü malzemenin sağlanması veya bu konuda lisans verilmesi yasaklanmıştır.
Kotaya Tabi Ürünlerin İhracı : İhracatçıların, tekstil ve hazır giyim
ürünlerinin ABD ve Kanada’ya ihracatında bazı kategorilerde ilgili ihracatçı
birliklerinden kota talebinde bulunmaları gerekmektedir.
11. SANAYİ ODALARI, TİCARET ODALARI, SANAYİ VE
TİCARET ODALARI
ATR Belgesi : İhracatçıların, AB Ülkelerine yapacakları ihracatta
kullanılan ATR Belgesini bağlı bulundukları odalardan almaları ve bu belgenin
gümrük idarelerince vize yapılması gerekmektedir. Sözkonusu dolaşım belgesi Avrupa
Birliği Ülkeleri’ne yapılacak ihracatta, ihracata konu olan malların Katma Protokol
gereğince tavizli gümrük indiriminden yararlanılması amacıyla düzenlenmektedir.
EUR.1 Dolaşım Sertifikası : İhracatçıların, EFTA Ülkelerine
yapacakları (İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn) ihracattta kullanılan EUR.1 Dolaşım
Sertifikasını bağlı bulundukları odalardan almaları ve bu belgenin gümrük
idarelerince vize yapılması gerekmektedir. Sözkonusu dolaşım sertifikası EFTA
Ülkleri’ne yapılacak ihracatta, ihracata konu olan malların Serbest Ticaret
İşbirliği Anlaşması gereğince tavizli gümrük indiriminden yararlanılması
amacıyla düzenlenmektedir.
GSP Formu (Form A) : Türkiye’ye Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi
(GSP) kapsamında tavizli gümrük vergisi uygulayan ülkelere (ABD, Avustralya, Kanada,
Japonya, Yeni Zelanda ve Rusya Federasyonu) yapılan ihracatta kullanılan bir formdur. Bu
sistemden yararlananabilmek için ihracatçının sözkonusu formu Odalara tasdik
ettirmesi ve ardında bir yazı ekinde Dış Ticaret Müsteşarlığı veya Dış Ticaret
Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü’ne onaylatması gerekmektedir.
İşlenmiş Lületaşı İhracatı İçin Expertiz raporu : Ülkemizden ihraç
edilecek lületaşı pipolarda ihracatçının bağlı bulunduğu Odalardan expertiz
raporu alması gerekmektedir. Bu işlem için bir dilekçe, fatura ve form ile bağlı
bulunan Oda’ya başvurulur.
12. BANKALAR
Transit Ticaret : Talepler "Transit Ticaret Formu" düzenlemek
suretiyle bankalara yapılmaktadır.
Dövizin Yurda Getirilmesi : İhraç edilen malların bedelinin, Türk Parası
Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da öngörülen özel haller ile
Bakanlıkça uygun görülen mücbir sebeplerden kaynaklanan gecikmeler hariç fiili
ihraç tarihinden itibaren en çok 180 gün içinde ihracatçılar tarafından yurda
getirilerek bankalara veya özel finans kurumlarına, Türk parası olması halinde
tevsiki, döviz ise satılması zorunludur. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32
Sayılı Karar ve Tebliğler ile ihracata ilişkin belirlenmiş olup, Banka Genel
Müdürlüğü ile bu Genel Müdürlüğe bağlı Kambiyo Müdürlükleri tarafından
yürütülmektedir.
13. KÜLTÜR BAKANLIĞI
Halı Expertiz Raporu : Ülkemizden ihraç edilecek el halılarında
ihracatçının, bağlı bulunduğu Oda’dan expertiz raporu alması gerekmektedir. Bu
işlem için bir dilekçe ile Oda’ya başvurulur.
Hediyelik Eşya İhracatı İçin Expertiz Raporu : Ülkemizden ihraç edilecek
bakırdan ve pirinçten mamul hediyelik eşyalarda ihracatçının bağlı bulunduğu
Odalardan expertiz raporu alması gerekmektedir.
Kaynak: http://www.igeme.org.tr/ |