Kurumsal Kültür

WWW.CANAKTAN.ORG

KURUM KÜLTÜRÜNÜN BOYUTLARI

COŞKUN CAN AKTAN & HASAN TUTAR

 

Kurum kültürü, kurum çalışanlarının kendi aralarındaki etkileşimler sonucunda ortaya çıkan ortak inançlar, değerler, normlar, anlamlar ve bunların sembolik ifadeleri olarak ortaya çıkar.  Bu anlamlar bütünü, farklı boyutların ortak bir birleşimi şeklindedir. Kurum kültürünü oluşturan boyutlar; kurum felsefesi, kurumsal davranışlar, kurumsal iletişim, kurumsal tasarım, kurumsal adalet, katılım kültürü, güven, kalite kültürü gibi boyutlardır

Yukarıda sayılan kurum kültürünü oluşturan boyutları bir araya getirdiğimizde kurum kültürünün bir resmi ortaya çıkar. Başka bir ifade ile bu boyutların toplamı, kurum kültürünü oluşturur. Kurum kültürünün yukarıda belirtilen boyutları, kurumsal işlerin nasıl yapıldığına ve bireylerden neler beklenildiğine ilişkin bir temel oluşturur. Kurum çalışanları bu boyutlara bakarak, kurumla ilgili nesnel olmayan bütüncül bir anlam oluştururlar. Kurumsal kültürün yukarıda sıraladığımız boyutlarını kısaca açıklayalım.

Kurumsal Felsefe. Bir kurumda yerleşik değer ve inançlar, kurum kültürünü oluşturur. Kurumların başarıya ulaşması için yönetim alanında bazı ilkelerin ve değerlerin benimsenmesi ve bu değerlerin kurumsallaşması gerekir. Kurumda çalışanlara değer verilmesi, ekip çalışmasına önem verilmesi, sosyal sorumluluk anlayışının gösterilmesi, kurumsal ve toplumsal değerlerle bütünleşme, kurumsal felsefeyi oluşturan faktörlerden bazılarıdır.

 

..................

.................

Kurumsal Davranış. Kurumsal davranış, kurum kültürünün en önemli boyutunu oluşturur.[2] Kurumsal davranış, kurumun en önemli unsuru olan insan unsuru tarafından ortaya konur. Kurumsal davranış, kurum çalışanlarının kurumun iç çevresindeki insanlara gösterdikleri her tutum ve davranışı ifade eder. Ürün veya hizmet sunum biçimleri, dağıtım kanalları, iletişim davranışları ve sosyal davranışlar kurumsal davranışlardan bazılarıdır.

..................

.................

Kurumsal Adalet.  Kurumsal adalet ile ilgili çalışmalar, J.S.Adams’ın “Eşitlik Teorisi” ile başlamıştır (Adams, 1965). Eşitlik teorisinin temelinde kişilerin adalet algılaması vardır. Teoriye göre esas olan kurumsal bir ortamdaki faaliyetlerin ne ölçüde adalete uygun olduğu değildir; asıl olan insanların söz konusu uygulamaları nasıl algıladığıdır. Buna göre kurumsal adalet, reel ve ölçülebilir bir durum olmaktan çok, algılanan bir durumdur. Nesnel bir gerçeklik değil, öznel bir tanımlama biçimidir. 

..................

.................

Kurumsal İletişim. İletişim kaynak ve hedef arasında mesaj aktarımıdır. İletişim, kurumların işleyişinde temel bir yönlendirme ve eşgüdüm aracıdır. Kurumlar, hem iç çevreleriyle, hem de dış çevreleriyle ilişkilerini kurumsal iletişim sayesinde kurarlar. Kurumsal iletişimle; kurumların amaç ve hedeflerine ulaşması, kurumun bir düzen çerçevesinde işleyişi, kurumu oluşturan bölümler arasında eşgüdüm, bilgi akışı, çalışanların motivasyonu, kurumsal bütünleşme, değerlendirme, eğitim, karar alma ve denetim sağlanır. Kısaca tüm kurumsal ve yönetsel faaliyetler, kurumsal iletişim ile yönlendirilir.[4]

..................

.................

Kurumsal Tasarım. Kurumsal tasarım, bir kurumun kendisini görsel olarak ifade etme biçimidir. Kurumsal tasarım sayesinde kurumsal imaj ve kurumun estetik anlayışı gösterilmiş olur. Kurumsal tasarım; marka, yazı, logo, mimari ve diğer işaretlerle gösterilir. Kurumsal tasarım, kurumun görsel yanının kurumsal vizyon ve misyon gibi soyut değerlerine uyumlu olmasını sağlar.[5]

Kurumsal tasarımın her tür unsuru, kurum kültürünün oluşmasına ve algılanmasına katkı sağlar. Daha çok fiziksel unsurlardan oluşan kurumsal tasarım unsurları, kurumsal teknoloji, iş akış sistemleri, iş ve ofis düzeni gibi unsurları kapsar. Kurumların yatay veya hiyerarşik, merkezi veya ademi merkezi, mekanik veya organik yapılanma biçimi diğer kurumsal tasarım unsurlarıdır.  

..................

.................


 

[1] Kurum felsefesi konusunda bkz: Okay,1999:111-121.

[2] Kurumsal davranış konusunda bkz: Davis, 1981; Fincham & Rodes, 1999; Luthans, 1992; Schermerhorn,. & Hunt & Osborn ,1997; George & Jones, 1999; Başaran, 2000; Erdoğan, 1994.

[3] Başlıca kurumsal adalet teorileri hakkında öncü çalışmalar için bkz: Adams, 1965; Cropanzano & Folger, 1991; Cropanzano & Greenberg, 1997; Greenberg, 1990; Folger & Crapanzano, 1998;  Folger & Greenberg, 1985; Gilliland, 1993; Bies & Moag, 1986. Kurumsal adalet teorilerinden dağıtım adaleti önemli ölçüde Adams, 1965’ e dayalı olarak gelişme göstermiştir. Etkileşim adaleti ise ilk olarak Bies and Moag (1986) tarafından kullanılmıştır. Türkçe literatürde konuyu inceleyen ilk kapsamlı çalışma için bkz: Özdevecioğlu, 2005.

 

[4] Kurumsal iletişim konusunda bkz: Tutar, 2003; Cüceloğlu,  2002; Dökmen, 2003; Usluata, 1992.

 

[5] Kurumsal tasarım konusunda ayrıntılı bilgi için bkz:  Okay, 1999:121-158.

 

                                                              © COPYRIGHT 2006, C.C.Aktan

Tüm hakları saklıdır. Bu web sayfasında Coşkun Can Aktan'ın editörlüğünü yaptığı  Kurumsal Kültür (Ankara: SPK Yayını, 2006) adlı kitabın bir kısmı yeralmaktadır. Bu web sayfasındaki bilgilerden yararlanıldığında bilimsel araştırma etik ilkeleri gereğince kaynak gösterilmesi gerekir.  Bu web sayfasındaki metinlerin tamamı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası hükümleri gereğince yazılı izin alınmaksızın hiç bir şekilde kullanılamaz.